De regels rondom wegwerpplastic blijven in beweging. Vanaf 2026 hoeven consumenten geen extra kosten meer te betalen voor plastic bekers of bakjes bij afhalen of bezorging. De huidige verplichte meerprijs voor deze verpakkingen komt dan te vervallen.
Ook voor consumptie ter plaatse veranderen de regels: alleen tijdens gesloten evenementen kunnen nog uitzonderingen gelden.
Staatssecretaris Jansen: “Ik blijf het belangrijk vinden dat we minder wegwerpplastic gebruiken. Tegelijkertijd ben ik niet blind voor de vraag van de Kamer. Daarom voer ik deze motie uit, en schaf ik de meerprijs voor eten en drinken onderweg af. Het blijft mensen vrij staan om zelf hun beker of bakje mee te nemen als ze eten of drinken afhalen. Alleen zijn ondernemers nu niet meer verplicht om een meerprijs te vragen als ze een wegwerpbeker of -bakje meegeven. Als ondernemers dat willen, kunnen ze wel korting geven voor klanten die een eigen beker of bakje meenemen. Dit is aan de ondernemer.”
Achtergrond van de veranderingen
Sinds 1 juli 2023 zijn ondernemers verplicht om bij consumptie onderweg een herbruikbaar alternatief aan te bieden. Daarnaast betaalden consumenten sindsdien een toeslag voor wegwerpbekers en -bakjes die (gedeeltelijk) uit plastic bestaan. Deze regels maken deel uit van de Europese Single Use Plastics (SUP) Richtlijn. Het doel: de negatieve impact van wegwerpplastic op het milieu verminderen en hergebruik stimuleren.
Evaluatie en kamermotie
Uit een recente evaluatie blijkt dat de maatregelen effect lijken te hebben, maar er zijn ook knelpunten. De extra kosten voor consumenten blijken niet altijd even duidelijk of effectief. Dit leidde tot politieke discussie: een motie in de Tweede Kamer om de verplichte toeslag af te schaffen is aangenomen. De beoogde ingangsdatum voor deze wijziging is 1 januari 2026.
Belangrijk: Ook als de meerprijs verdwijnt, blijft de verplichting bestaan voor ondernemers om een herbruikbaar alternatief aan te bieden. Dit kan via een eigen retoursysteem of door meegebrachte bekers of bakjes van klanten te accepteren (Bring Your Own).
Verdere maatregelen en doelstellingen
De Europese verplichtingen blijven van kracht. Elke lidstaat moet maatregelen nemen om het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes structureel terug te dringen. Nederland streeft naar een vermindering van 40% in 2026 ten opzichte van 2022.
Daarnaast gelden er regels voor consumptie ter plaatse. Sinds 1 januari 2024 zijn plastic houdende eenmalige bekers en bakjes verboden op locaties zoals kantoren, scholen en bedrijven. Herbruikbaar is daar de norm. Een motie om uitzonderingen op deze regel uit te breiden is door de Tweede Kamer aangenomen; het kabinet komt nog met een reactie.
Verder moeten PET-flessen vanaf 2025 minimaal 25% gerecycled plastic bevatten. In 2030 moet dit zijn opgelopen tot minimaal 30%. Ook zet de overheid in op betere voorlichting aan consumenten over herbruikbare alternatieven, om hergebruik te stimuleren.
Meer weten?
Wilt u meer informatie over de huidige wet- en regelgeving? Neem gerust contact met ons op. Wij beantwoorden graag uw vragen en denken mee over een passende oplossing.
Bron: Afvalcirculair & Ondernemersplein Overheid
